Osmanlı İmparatorluğu yüzyıllarca pek çok farklı milleti topraklarında barındırmış devasa bir imparatorluktur. Hanedanlık kavramını başarıyla uygulayan Osmanlı, kendinden sonra yaşayan topluluklara ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasi açıdan çok şey bırakmıştır. Günümüze Osmanlı’dan aktarılan bu unsurları doğrudan tespit etmek mümkün değildir. Dolaylı olarak tespit edebilmek ise ancak Osmanlı’dan günümüze kalan bazı yazılı kaynaklarla mümkün olabilmektedir. Bu kaynaklardan, günümüzde dahi pek çok çalışmada veri kaynağı olarak kullanılan şer’iyye sicilleri geçmiş hakkında yorum yaparken bilim insanlarının ayaklarını yere sağlam basmasını sağlayan nadir arşiv kaynaklarındandır. Bu çalışmanın amacı; Osmanlı kültür mirasının muazzam kaynakları olan şer’iyye sicillerinin muhtevasında Osmanlı’ya dair neler bulabileceğimizi örnekler vasıtasıyla okuyucuya aktarmaktır. Aktarım işlemi yapılırken rastgele seçilen bir defter kullanılmış olup kullanılan bu defterde yer alan tüm kayıtlar belli bir kategorizasyona tabi tutulmuştur. Yapılan bu çalışma şer’iyye sicilleri kullanılarak yapılacak olan sonraki çalışmalara ne ölçüde rehberlik ederse, o ölçüde amacına ulaşmış ve başarıyı yakalamış olacaktır.

Keywords: Arşiv, Kaynak, Osmanlı İmparatorluğu, Şer’iyye Sicilleri

http://dx.doi.org/10.17822/omad.2021.185

The Ottoman Empire was a huge empire that hosted many different nations for centuries. The Ottoman State, that successfully implemented the concept of dynasty, left a lot economically, socially, culturally and politically to the communities that lived after it. It is not possible to directly identify these elements transferred from the Ottoman Empire to the present day. It is only possible to determine them indirectly through some written sources from the Ottoman Empire to the present day. One of these sources Judicial Records, which are used as data sources in many studies even today, are among the rare archive sources that enable scientists to firmly put their feet on the ground while commenting on the past. The aim of this study was to transfer to the reader what we can find about the Ottoman Empire in the Judicial Records, which are the enormous sources of the Ottoman cultural heritage, through examples. A randomly selected register was used, and all records in this register were categorized in a certain way. The extent to which this study guides the future studies to be conducted using the Judicial Records, the more it will achieve its aim and success.

Anahtar Kelimeler: Archive, Judicial Records, Ottoman Empire, Source

http://dx.doi.org/10.17822/omad.2021.185

Detail