A Eulogy Written For Mawlānā By The Poet Aczī Of Konya

In Ottoman Literature, poems written by poets in praise of the Prophet Muhammad were called naat. Over time, praises were also written for other religious and sufi greats under the title of naat. One of the personalities about whom eulogies were written under the title of naat was the great sufi poet Mawlānā Jalāl al-Dīn al-Rūmī. The poet Abraham Aczi, who lived in Konya between 1882 and 1965, wrote a naat titled "Der-Na't-ı Mevlâna-yı bî-hem-tâ Kuddise Sırruhû" for Mawlānā, who has a very important place in the history of literature and sufism and whose fame transcends borders and time. There are three copies of this verse eulogy written by Abraham Aczi. The copies are located in the Yusuf Aga Manuscript Library in Konya city. Abraham Aczi first wrote his naat in Persian and then made a verse translation of this naat in Turkish. In the introduction of our article, information about the genre of naat was given, and Mawlānā's life and his place in Ottoman poetry were explained. After giving information about Abraham Aczi's life and works, copies of Na’t-i Mawlānā are introduced. After the copy description, it is analyzed in terms of form and content. At the end of the study, the Persian original and the transcribed text of the naat are included.

Keywords: Abraham Aczī, Mawlānā Jalāl al-Dīn al-Rūmī, Ottoman Poetry, Eulogy, Elements of Mawlawiyyah

10.17822/omad.1458214

Edebiyatımızda şairler tarafından Hz. Muhammed’i (sav) övmek maksadıyla yazılan şiirlere naat ismi verilmiştir. Zamanla naat başlığı altında diğer din ve tasavvuf büyükleri için de övgüler yazılmıştır. Bu başlık altında hakkında methiye yazılan şahsiyetlerden biri de büyük mutasavvıf şair Mevlâna Celâleddin-i Rûmî’dir (ö. 672 / 1273). 1882-1965 yılları arasında Konya’da yaşamış olan yazar, ressam ve şair gibi nitelikleri haiz İbrahim Aczî Kendi, edebiyat ve tasavvuf tarihinde çok önemli bir yere sahip olan, ünü sınırları ve zamanı aşan Mevlâna için “Der-Na’t-ı Mevlâna-yı bî-hem-tâ Kuddise Sırruhû” başlığı ile bir naat kaleme almıştır. İbrahim Aczî’nin kaleme aldığı bu manzum methiyenin üç nüshası bulunmaktadır. Nüshalar, Konya Yusuf Ağa Yazma Eser Kütüphanesinde yer almaktadır. Mevlâna muhibbi İbrahim Aczî, yazdığı naatı ilk olarak Farsça kaleme almış, daha sonra bu naatın Türkçe manzum çevirisini yapmıştır. Makalenin girişinde naat türü hakkında bilgi verilmiş, Mevlâna’nın hayatı ve Osmanlı şiirindeki yeri ana hatları ile açıklanmıştır. İbrahim Aczî’nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra Na’t-ı Mevlâna’nın nüshaları tanıtılmıştır. Nüsha tavsifinin ardından metin şekil ve muhteva yönünden incelenmiştir. Çalışmanın sonunda naatın Farsçasına ve Aczî tarafından yapılan manzum Türkçe çevirisinin transkripsiyonlu metnine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler: İbrahim Aczî, Mevlâna Celâleddin-i Rûmî, Osmanlı Şiiri, Na’t, Mevlevilik Unsurları

10.17822/omad.1458214

Page Range: 23-40