Year:2023   Volume: 10   Issue: 26   Area: Edebiyat / Literature

  1. Home
  2. Article List
  3. ID: 535

Nusret GEDİK ORCID Icon

Some Turkish Manzumes That Had Been Presented to Suleiman The Magnificent According To Archival Documents-I, pp. 25-55

16th century was an era that parallel to cementation of Ottoman Empire, classical Turkish literature cought its own orginality and breed of illioustrious figures such as Fuzuli (d. 963 / 1556) and Baki (d. 1008 / 1600). In this era especially reign of Sultan Suleiman the Magnificient, was the golden age of the empire as it was the golden age of Turkish-Islamic civilazition and literature. This study which can be considered as a literature studies of Suleiman the Magnificient era, aims to unearth the manzumes that had been presented to sultan according to T.C. State Archives Ottoman Archivies. The main axis of this study are the poets, who were unknown in the 16th century Turkish literature sources. Even though some biographical data and information about their work are avaible in various sources, their manzumes that had been prestented to sultan were unknown. Even though they were recorded in archive records manzumes that had been prestented to scholarly world by Divans or other literal works are not included to this study. Also this study divided into a two parts as the poems and their evaluation exceeds to scope of an article. In the first part of our study eulogistic manzumes of ‘Andelîbî, Binâyî, Me’âlî, Nevâlî, Nezîhî, Tâcîzâde Sa‘dî Çelebi, Refîkî and Yakînî of Edirne, will be presented to scholarly world for the first time.

Keywords: 16th century, Suleiman the Magnificent, eulogy, elegy


ARŞİV BELGELERİNE GÖRE KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’A SUNULMUŞ BAZI TÜRKÇE MANZUMELER-I, ss. 25-55

XVI. yy., Osmanlı Devleti’nin gelişip güçlenmesine paralel olarak klasik Türk edebiyatının da kendi orijinalitesini yakaladığı ve Fuzûlî (ö. 963 / 1556) ile Bâkî (ö. 1008 / 1600) gibi zirve şahsiyetleri yetiştirdiği dönemdir. Bu devirde özellikle Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566) devri devletin zirve dönemi olduğu kadar Türk-İslam medeniyetinin dolayısıyla edebiyatının da altın çağı olarak vasfedilebilir. Kanuni Sultan Süleyman dönemi edebiyatı çalışmaları arasında sayılabilecek bu çalışma da T.C. Devlet Arşivleri Osmanlı Arşivi kayıtlarına dayanarak padişaha sunulmuş bazı manzumeleri ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. XVI. yy. itibarıyla klasik Türk edebiyatı kaynaklarında adına rastlanmayan veya çeşitli kaynaklarda biyografik bilgileri ve eserleri günümüze ulaşsa da sultana sunduğu manzumeleri şu ana kadar bilinmeyen şairler ve şiirleri çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Arşiv kayıtlarında yer alsa da divan veyahut farklı edebî ürünlerle bugüne kadar ilim âlemine sunulmuş manzumeler ise çalışmada kapsam dışı bırakılmıştır. Yine kayıtlarda yer alan şiirler ve bunların değerlendirmelerinin bir makale hacmini aşmasından dolayı makalenin iki bölüm hâlinde tertip edilme ihtiyacı doğmuştur. Çalışmanın bu ilk bölümünde her birisi XVI. yy.da yaşamış ve padişaha çeşitli vesilelerle şiirlerini sunmuş olan ‘Andelîbî, Binâyî, Me’âlî, Nevâlî, Nezîhî, Tâcîzâde Sa‘dî Çelebi, Refîkî ve Edirneli Yakînî’nin çoğu methiye türündeki manzumeleri ilk defa ilim âlemine sunulmuş olacaktır.

Anahtar Kelimeler: XVI. yy., Kanuni Sultan Süleyman, kaside, mersiye


573