Peksimethane of Bebek, pp. 419-437

Rusk, also known as Peksimet, used to be an indispensable source of food for the Ottoman army in general, especially for the Navy forces. It had been produced by the private sector until the end of the 18th century, and then it started to be provided by the government-owned production site, which also called as Peksimethane in the city of Bebek at H 1214 (M 1799-1800). This Peksimethane established near the town of Bebek gardens produced rusks for the Navy staff in general, and there are not only bakery ovens in this facility but also has some other structures that have different functions such as grinders. These rusks were produced on a regular basis and consumed by the navy staff all over the country. Although Peksimethane of Bebek had tremendous production capacity, it has failed to demand occasionally. In such cases, the workload was shared with private bakeries in Istanbul to respond to the demand appropriately. In this study, the themes such as the establishment of Peksimethane of Bebek, its administrative structure, production capacity, maintenance and supply of raw materials to Peksimethane investigated

Keywords: Ottoman Empire, Navy, Rusk, Peksimethane of Bebek, Subsistence

http://dx.doi.org/10.17822/omad.2020.165

Peksimet özelde deniz kuvvetleri genelde ise Osmanlı ordusu için vazgeçilmez bir iaşe kaynağıdır. 18. yüzyılın sonuna kadar taşeron mantığıyla özel sektöre yaptırılan peksimetler, H 1214 (M 1799 / 1800) yılında Bebek Peksimethanesinin kurulmasıyla bizzat devlet tarafından üretilir olmuştur. Bebek bahçesi yakınlarında kurulan peksimethane, genel olarak donanma personeli için peksimet pişirmiştir. Bebek Peksimethanesinin bünyesinde sadece fırın değil değirmen gibi farklı fonksiyonlara sahip yapılar da yer almıştır. Peksimethanedeki üretim bir nizam hâlinde devam edip üretilen peksimetler ülkenin dört bir köşesinde donanma mensuplarınca tüketilmiştir. Bebek Peksimethanesi büyük bir üretim kapasitesine sahip olmasına rağmen zaman zaman talebi karşılamakta kifayetsiz kalmıştır. Böyle durumlarda eski usul takip edilerek iş yükü İstanbul'daki özel fırınlara paylaştırılmıştır. Ele alınan bu çalışmada Bebek Peksimethanesinin kuruluşu, idari yapısı, üretim kapasitesi, tamiri ve peksimethaneye hammadde temini gibi temalar incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Donanma, Peksimet, Bebek Peksimethanesi, İaşe

http://dx.doi.org/10.17822/omad.2020.165