THE TRANSLATION OF SAD-KELIME-I ALI BY HASAN RIZAI FROM AKSARAY, pp. 371-400

Hasan Rızâî from Aksaray is one of our scholars, sufis, poets and writers lived in the 17th century, can be considered very efficient in terms of copyright and translation studies. However, there is no information about his life and works in our major biographical sources, such as poet tezkires, eş-Şakāyıku'n-Nu`mâniye additions... However, in some bibliographic books some old and new biographies located albeit brief information about the life and works. One of the verse works of the poet, whose scientific works and publications on his works have increased in the last fifteen and twenty years, is the Sad-Kelime-i Alî Translation. Interpreters, in this booklet, he translated ninety-five of the famous hundred words that were compared to Hz. Ali, into Turkish with one continent. From start to finish, this work, in which the pattern of aruz measure Mefâîlün mefâîlün feûlün was used, was completed in H. 1054/ G. 1644. In verse translations of quotes written in Arabic, sometimes with mischief and rhyme imperfections, also, the right-direction in order to properly explain, some difficulties are also seen. If the flaws indicated are left aside, one might say that some of their predecessors footsteps Sad Kelime-i Alî that translates the verse Hasan Rızâî Efendi has voiced some ideas and recommendations on issues of morality and manners; thus it aimed to encourage readers to virtuous behavior. In this article, after brief information about Hasan Rızâî Efendi's life and works, Sad-Kelime-i Alî Translation has been translated into new letters and present-day Turkish.

Keywords: Aksaray, Hasan Rızâî, Hz. Ali, Sad-Kelime-i Alî

http://dx.doi.org/10.17822/omad.2019.132

Aksaraylı Hasan Rızâî Efendi, 17. asırda yaşamış, telif ve tercüme faaliyetleri yönünden hayli verimli sayılabilecek âlim, mutasavvıf, şair ve yazarlarımızdan biridir. Bununla birlikte onun hayatı ve eserleri hakkında şuara tezkireleri, eş-Şekā'iku'n-Nu`mâniyye... zeyilleri gibi belli-başlı biyografik kaynaklarımızda bilgi bulunmaz. Ancak bazı eski ve yeni biyografik, bibliyografik kitaplarda hayatı ve eserlerine dair kısaca da olsa bilgiler yer alır. Son on beş- yirmi yıl zarfında eserleri konusundaki ilmî çalışma ve yayınların arttığı şairin manzum eserlerinden biri de Sad-Kelime-i Alî Tercümesi'dir. Mütercim, bu eserinde Hz. Ali'ye nispet edilen meşhur yüz sözden doksan beşini, birer kıtayla Türkçeye çevirmiştir. Baştan sona kadar aruzun "Mefâîlün mefâîlün feûlün" kalıbının kullanıldığı eser, H. 1054/ M. 1644 yılında tamamlanmıştır. Arapça vecizelerin manzum tercümelerinde yer yer vezin ve kafiye kusurlarına, bazı anlatım pürüzlerine de rastlanmaktadır. İşaret edilen aksamalar bir tarafa bırakılırsa, denebilir ki, bazı seleflerinin izinden giderek Sad-Kelime-i Alî'yi nazmen Türkçeye çeviren Hasan Rızâî Efendi, ahlâk ve adap konularındaki birtakım fikir ve tavsiyelerini dile getirmiş; böylece okuyucuları erdemli davranışlara özendirmeyi hedeflemiştir. Bu yazıda, Hasan Rızâî Efendi'nin hayatı ve eserlerine dair kısaca bilgi verildikten sonra Sad-Kelime-i Alî Tercümesi Latin asıllı harflere ve günümüz Türkçesine çevrilerek sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Aksaray, Hasan Rızâî, Hz. Ali, Sad-Kelime-i Alî

http://dx.doi.org/10.17822/omad.2019.132